Νέες εκθέσεις τέχνης στην Αθήνα: Πίνακες, κεραμικά -Σπάνια τεκμήρια για την ιστορία της πόλης

Οι εκθέσεις που φιλοξενούνται αυτή την περίοδο στην Αθήνα φέρνουν στο προσκήνιο τη δημιουργικότητα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών.

Τα εγκαίνια των νέων εκθέσεων προσκαλούν το κοινό να γνωρίσει έργα που συνδέουν την παράδοση με τη μοντέρνα έκφραση, προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία αισθητικής και πολιτισμού, συνδυάζοντας τη ζωγραφική και την κεραμική με φρέσκιες αισθητικές προσεγγίσεις.

«Δημήτρης Σεβαστάκης. Ο λόγος και ο τόπος» Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει από 27 Νοεμβρίου την έκθεση «Δημήτρης Σεβαστάκης. Ο λόγος και ο τόπος».

Η έκθεση του Δημήτρη Σεβαστάκη, με τίτλο «Ο λόγος και ο τόπος» περιλαμβάνει περισσότερα από διακόσια έργα του, που φιλοτεχνήθηκαν την τελευταία δεκαετία και εκτίθενται για πρώτη φορά στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος.

Εκθεση Δ. Σεβαστάκη στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Η έκθεση απαρτίζεται από δύο μεγάλες ενότητες. Η πρώτη ενότητα της έκθεσης, ο «Λόγος», αποτελεί ένα τρίπτυχο: φανταστικοί λογοτεχνικοί ήρωες, συγγραφείς, αναγνώστες. Οι συγγραφείς είναι Έλληνες και ξένοι, ζώντες και τεθνεώτες, αρκετοί από τους οποίους ανήκουν στους οικογενειακούς και προσωπικούς φίλους του ζωγράφου. Στους ήρωες της λογοτεχνίας το εγχείρημα του Σεβαστάκη έχει μεγάλο ενδιαφέρον: αντί να προσωπογραφήσει διάσημους ή και άσημους ήρωες της λογοτεχνίας, επέλεξε να ζωγραφίσει φανταστικούς, δυνάμει λογοτεχνικούς ήρωες, που ενδέχεται να κεντρίσουν το ενδιαφέρον κάποιου συγγραφέα, αλλά μπορεί και όχι. Η τρίτη ομάδα προσώπων είναι οι αναγνώστες, όπου κυριαρχεί συντριπτικά η αυτοπροσωπογραφία του ζωγράφου, αλλά υπάρχει και η γυναίκα του, η κόρη του, ο πατέρας, η μάνα και λίγοι φίλοι.

Η δεύτερη ενότητα της έκθεσης, «Ο τόπος», περιλαμβάνει τοπία από την γενέθλια Σάμο ή από τον πλησιόχωρο στο ατελιέ του ζωγράφου Υμηττό, τοπία ελλειπτικά και υπαινικτικά (με παστέλ τα μικρότερα και με λάδι τα μεγαλύτερα), μα όλα τους φωτεινά και ευφρόσυνα.

Από την έκθεση δεν μπορούσαν να λείπουν τα βασικά μοτίβα του Σεβαστάκη, αυτά που εμμένουν στο έργο του και το φωτίζουν με ένα αλλόκοτο φως: λύκοι που κολυμπούν ή αναδύονται μέσα από τη θάλασσα, ενώ στον νυχτερινό ουρανό δεσπόζει η σελήνη. Μυστικά τοπία απειλής, φόβου και επιφυλακής.

Ο Δημήτρης Σεβαστάκης (γεν. 1960) σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, με δασκάλους τον Δημήτρη Μυταρά και τον Γιάννη Μόραλη. Σήμερα είναι καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Παράλληλα με τη ζωγραφική γράφει τακτικά πολιτικά και αισθητικά κείμενα, ενώ έχει διατελέσει και βουλευτής (2015-2019). Έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές εκθέσεις.

Την έκθεση συνοδεύει αναλυτικός Κατάλογος, σε επιμέλεια του Σταύρου Ζουμπουλάκη, Προέδρου του Εφορευτικού Συμβουλίου της ΕΒΕ.

Είσοδος ελεύθερη / Διάρκεια έκθεσης: 27 Νοεμβρίου 2025 – 28 Φεβρουαρίου 2026 / Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Κυριακή 09:30 – 20:00 / Αίθριο 4ου ορόφου ΕΒΕ, ΚΠΙΣΝ

«Αθήνα. Από Σελίδα σε Πόλη» Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων

Ο Δήμος Αθηναίων μεταφέρει εμπλουτισμένη την επιτυχημένη έκθεση αρχειακών τεκμηρίων «Αθήνα. Από Σελίδα σε Πόλη» σε νέο χώρο.

Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασής της στο νέο κτίριο του Δήμου Αθηναίων στην Πατησίων 169, η έκθεση θα φιλοξενείται πλέον στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, από τις 12 Νοεμβρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

Η έκθεση προσκαλεί το κοινό σε μια ξεχωριστή διαδρομή στη μνήμη και την ιστορία της πόλης, μέσα από σπάνιο αρχειακό υλικό που αναδεικνύει τη λειτουργία και την πορεία του Δήμου Αθηναίων μέσα στο χρόνο. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν πρωτότυπα έγγραφα του 19ου και του 20ού αιώνα, αντικείμενα και πρακτικά Δημοτικών Συμβουλίων που εκτίθενται για πρώτη φορά.

Το αρχειακό υλικό συνοδεύεται από ταινία μικρού μήκους με κινηματογραφικά αποσπάσματα που καλύπτουν τη δεκαετία του 1930 έως και του 1970, προσφέροντας ένα ζωντανό οπτικό ταξίδι στην εξέλιξη της πόλης. Ανάμεσα στα εκθέματα ιδιαίτερη θέση κατέχουν τα τεκμήρια που αναφέρονται σε προσωπικότητες που σημάδεψαν την ιστορία της Αθήνας, όπως ο στρατηγός Μακρυγιάννης και η Δούκισσα της Πλακεντίας.

Στη νέα της θέση, η έκθεση εμπλουτίζεται με μια επιπλέον ενότητα αφιερωμένη στην ιστορία του ίδιου του Πνευματικού Κέντρου. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει αρχειακές μαρτυρίες και ντοκουμέντα που φωτίζουν την πορεία του εμβληματικού κτιρίου της οδού Ακαδημίας 50, από την εποχή που στέγαζε το Δημοτικό Νοσοκομείο «Ελπίς» έως τη σημερινή του μορφή ως εστία πολιτισμού και δημιουργίας.

Παράλληλα, θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις εκπαιδευτικές επισκέψεις, καθώς η έκθεση θα είναι επισκέψιμη από σχολεία, προσφέροντας οργανωμένες ξεναγήσεις κατόπιν ραντεβού στο Τμήμα Δημοτικού και Ιστορικού Αρχείου, κ. Ευθυμία Δούκα, τηλέφωνο 210 5277752.

ATHANASIADOU GALLERY, νέος χώρος στο Κουκάκι

Ξεκίνησε την πορεία της στη Θεσσαλονίκη το 1983 από Ζήνα Αθανασιάδου. «Κατηφόρισε» στην Αθήνα, στου Ψυρρή και το Κολωνάκι, χάρη στην επιλογή της επόμενης γενιάς, της Μαρίνας Αθανασιάδου, να δημιουργήσει τον πειραματικό χώρο LAB Art Projects το 2000, αλλά και το γραφείο συμβούλων τέχνης aaa, athanasiadou art advice το 2004. Το 2018 έριξε άγκυρα και στην Πάρο και από τις 15 Νοεμβρίου 2025, η ATHANASIADOU GALLERY δίνει ραντεβού στο νέο της χώρο στο Κουκάκι.

Η ATHANASIADOU GALLERY θα παρουσιάζει το πρόγραμμά της σε έναν από τους πιο όμορφους δρόμους του αθηναϊκού κέντρου, την οδό Μητσαίων, σε απόσταση περιπάτου από την Ακρόπολη και το Μουσείο Ακρόπολης.

Επιλέγοντας σταθερά να προβάλει την ελληνική δημιουργία, η εξωστρέφειά της αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της γκαλερί. Όπως δηλώνει η διευθύντριά της, Μαρίνα Αθανασιάδου: «Η σχέση μου με τον κάθε καλλιτέχνη είναι σχέση φιλίας, συνεργασίας και αμοιβαίας αγάπης για τη σύγχρονη τέχνη. Και οι δύο εργαζόμαστε προς έναν κοινό στόχο και μοιραζόμαστε το ίδιο ενδιαφέρον για την τέχνη. Σκοπός μας είναι η προώθηση του έργου των Ελλήνων καλλιτεχνών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αυτός είναι ο λόγος που επιλέχθηκε το Κουκάκι, μια περιοχή με πολυπολιτισμικό χαρακτήρα».

Η πρώτη έκθεση στον νέο χώρο

Το εκθεσιακό πρόγραμμα ξεκινά τον Νοέμβριο με το πρότζεκτ «Hazy Cosmic Jive!» της Ειρήνης Λιναρδάκη και του HOPE (Konstantinos Ntagkas), σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Ελένης Κούκου σε συνεργασία με τους καλλιτέχνες.

Ο διάλογος των δύο δημιουργών κατά την προετοιμασία της έκθεσης και η συνύπαρξη των έργων τους στον εκθεσιακό χώρο λειτουργεί πολλαπλασιαστικά ως προς την ένταση και τα νοήματα που αυτά παράγουν. Η Λιναρδάκη –η οποία ζει και εργάζεται μεταξύ Ηρακλείου Κρήτης και Νέας Υόρκης– είναι καλλιτέχνιδα με μεγάλη εμπειρία σε πρότζεκτ στον δημόσιο χώρο και περιβαλλοντική δράση. Θα δείξει τη δουλειά της για πρώτη φορά σε αθηναϊκή γκαλερί. Ο HOPE, γνωστός για την πολυσχιδή καλλιτεχνική του πρακτική –που περιλαμβάνει γλυπτική, κολάζ, περφόρμανς και φανζίν–, θα παρουσιάσει μια νέα σειρά κεραμικών γλυπτών. Tο πρότζεκτ θα συνοδεύεται από κατάλογο με κείμενο της επιμελήτριας.

Κυπριοι καλλιτέχνες στο Art Project Space

Στον χώρο του Art Project Space, στην Αθήνα, παρουσιάζεται η ομαδική έκθεση σύγχρονης τέχνης με τίτλο «λάλλαρος». Η έκθεση αντλεί το όνομά της από τη γνωστή κυπριακή φράση «Ένα φκώ μες στον λάλλαρο» — την έξοδο στη βαριά, ακίνητη, μεσημεριανή ζέστη, εκεί όπου το φως δεν είναι πια μόνο φως, αλλά συνθήκη ύπαρξης. Η λέξη γίνεται αφορμή για μια εικαστική εξερεύνηση του κυπριακού ήλιου, της έντασης και της υλικότητάς του· μιας εμπειρίας που ξεπερνά το τοπίο και αγγίζει τη σωματική και ψυχική κατάσταση του ανθρώπου που τον βιώνει. Τα εγκαίνια της έκθεσης θα λάβουν χώρα την Τρίτη 18 Νοεμβρίου, 18:30–22:30, με διάρκεια έως 6 Δεκεμβρίου.

Οι επτά Κύπριοι καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην έκθεση —εκπρόσωποι διαφορετικών γενεών και καλλιτεχνικών πρακτικών, από τη ζωγραφική και τη γλυπτική έως και την υφαντική τέχνη— συναντώνται σε ένα πεδίο δημιουργικού διαλόγου και συνύπαρξης, όπου οι ατομικές τους γλώσσες συνυφαίνονται σε μια πολυφωνική εικαστική αφήγηση.

Μέσα από τις διαφορετικές τους προσεγγίσεις, διερευνούν το φως και τη θερμότητα όχι ως σύμβολα, αλλά ως ζωντανή ύλη που πλάθει, φθείρει και αναγεννά — μια δύναμη που μεταμορφώνει τόσο την ύλη όσο και την εμπειρία της όρασης. Ζωγραφική, γλυπτική, εγκαταστάσεις και μικτές τεχνικές συνδιαλέγονται σε ένα πεδίο όπου η ένταση του φωτός διαλύει τις μορφές και τις επανασυνθέτει. Τα έργα αναμετρώνται με τη διαύγεια και την τύφλωση, με το όριο της όρασης και το βάρος της θερμότητας· με εκείνη τη στιγμή που το φως γίνεται εμπειρία σχεδόν μεταφυσική. Είναι μια δύναμη που καθορίζει τη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον, την όραση και την ίδια την εμπειρία της ύπαρξης.

Η έκθεση, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Αθήνα, δημιουργεί μια γέφυρα ανάμεσα στην κυπριακή εμπειρία και ένα ευρύτερο κοινό. Εμπνευσμένη από τις περιγραφές του Γιώργου Σεφέρη και άλλων ποιητών που αποτύπωσαν το φως και τη ζέστη της Κύπρου, η «λάλλαρος» φωτίζει, μέσα από τα βλέμματα των σύγχρονων εικαστικών, τον ήλιο ως αφορμή για στοχασμό, ανάμνηση και αναμέτρηση με το φως ως δημιουργική και διαβρωτική δύναμη.

Καθώς οι εποχές αλλάζουν και οι μέρες γίνονται πιο κρύες, ο «λάλλαρος» λειτουργεί σαν αντίστιξη: φέρνει στην Αθήνα τη θερμότητα, το φως και τη νοσταλγία του καλοκαιριού. Σε μια εποχή που το φως λιγοστεύει, τα έργα της έκθεσης μοιάζουν να εκπέμπουν τη δική τους θερμότητα — μια υπόσχεση θαλπωρής. Στην έκθεση συμμετέχουν: Σπύρος Αγαθού, Νικόλας Αντωνίου, Βάσος Δημητρίου, Άντης Παρτζίλης, Λεύκη Σαββίδου, Ελίνα Χατζηνικόλα, Αντώνης Τζιαρρίδης.

Nature inside the walls, Μουσείο Ηρακλειδών

Το Μουσείο Ηρακλειδών παρουσιάζει τη διατομική έκθεση

“Nature inside the walls” / “Η φύση εντός των τειχών” του Κωνσταντίνου

Πάτσιου και του Μάριου Φούρναρη, που επιμελείται η Νίνα Φραγκοπούλου, Δρ Θαλάσσιας Βιολογίας, Ανεξάρτητη Επιμελήτρια. Η έκθεση αυτή διερευνά την αστική βιοποικιλότητα (φυτά, ζώα κ.α. στο περιβάλλον των πόλεων) μέσω της αλληλεπίδρασης της με την πόλη, τη μηχανή και την ανθρώπινη αντίληψη. Επίσης, φέρνει σε διάλογο τα έργα των καλλιτεχνών με τα επιτεύγματα της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας, από τη συλλογή του Μουσείου.

Τα έργα της έκθεσης σχολιάζουν τη σημερινή σχέση ανθρώπου-φύσης-τεχνολογίας και παραπέμπουν στην αντίθεση και τη σύνθεση μεταξύ του φυσικού περιβάλλοντος και του τεχνητού-αστικού τοπίου. Τοποθετημένα στους χώρους του Μουσείου Ηρακλειδών συνομιλούν με τα τεχνολογικά επιτεύγματα των Αρχαίων Ελλήνων, που αξιοποιούσαν τη φύση (ήλιο, νερό, άνεμο) δημιουργώντας τεχνολογίες με οικολογική συνείδηση. Στόχος της έκθεσης είναι να μας ευαισθητοποιήσει, με ορατό και συμβολικό τρόπο, για την ανάγκη διατήρησης και προστασίας της αστικής βιοποικιλότητας, αναδεικνύοντας τη σημασία της για την ποιότητα ζωής των κατοίκων, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα των πόλεων στην κλιματική κρίση. Επιπλέον, προσκαλεί το κοινό να επανεξετάσει την αρμονία που υπήρχε ανάμεσα στον άνθρωπο, τη φύση και την τεχνολογία στην αρχαιότητα προτρέποντάς το να αναλογιστεί τον δικό του ρόλο στη διαμόρφωση ενός πιο αρμονικού μέλλοντος

Έκθεση Κεραμικής «10 – Δέκα Χρόνια Δημιουργίας»

Με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων λειτουργίας, το Xenaki Ceramic Art & Design Studio, είναι στην ευχάριστη θέση να παρουσιάσει από τις 19 Νοεμβρίου έως τις 3 Δεκεμβρίου 2025, την επετειακή έκθεση «10 – Δέκα Χρόνια Δημιουργίας».

Πρόκειται για μια αναδρομή στην πορεία του εργαστηρίου μας και αναμφίβολα, μια καλή ευκαιρία να γιορτάσουμε μαζί, Δέκα Χρόνια εκπαιδευτικού έργου, έρευνας, δημιουργίας και πρακτικής άσκησης. Από τον Ιανουάριο του 2015 που η Δέσποινα Ξενάκη ίδρυσε το εργαστήριο, αυτό το εγχείρημα έχει εξελιχθεί σε ένα πυρήνα δημιουργίας όπου αναπτύσσονται διαφορετικές προσεγγίσεις, εμπειρίες και επίπεδα γνώσης.

Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα μαθητών του Xenaki Ceramic Art & Design Studio, οι οποίοι συμμετείχαν στα μαθήματα κεραμικής καθ’ όλη τη δεκαετία λειτουργίας του εργαστηρίου — από αρχάριους έως δημιουργούς που πλέον δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στον χώρο. Μέσα από τα έργα και τις διαδρομές των συμμετεχόντων, το στούντιο εξελίσσεται ως ζωντανός οργανισμός που ενθαρρύνει τη δοκιμή, την αναζήτηση και την ελευθερία της έκφρασης — στοιχεία θεμελιώδη για κάθε αυθεντική δημιουργική πράξη.

Τα εκθέματα περιλαμβάνουν κεραμικά σκεύη καθημερινής χρήσης σχεδιασμένα με τεχνική ακρίβεια και λειτουργική αρτιότητα, διακοσμητικά και γλυπτικά έργα που διερευνούν νέες φόρμες, υφές και υλικά, καθώς και έργα συλλογικού χαρακτήρα που αποτυπώνουν τη σύνδεση ανάμεσα στην τεχνική, την έμπνευση και τη φαντασία. Κάθε έργο αποτελεί αποτύπωση της διαδικασίας μάθησης και πειραματισμού, της αφοσίωσης στη μορφή, της σχέσης με την ύλη και της προσωπικής καλλιτεχνικής πορείας του δημιουργού. Η τεχνική ακρίβεια συνυπάρχει με τον πειραματισμό, ενώ η ατομική έκφραση καλλιεργείται μέσα από τη συλλογική ανταλλαγή ιδεών και την ανοιχτή εκπαιδευτική διαδικασία.

Η έκθεση αποτυπώνει αυτή τη συνεχή πορεία εξέλιξης και αναστοχασμού: τη μετάβαση από τη μαθητεία στη δημιουργία, από την καθοδήγηση στην αυτονομία και από τη γνώση στη διαίσθηση.

Συμμετέχουν οι: Aggelos Feloutzis, Anastasia Panagiari, Antonia Tsoumi, Athena Apostolou, Ceramologist, Christina Sarakou, Christina Thalassinou, Daphne Mitsiou, Dorita Telekoglou, Elektra Pasti, Elena Grammenopoulou, Evdokia Agrafioti, Gianna Vlassopoulou, Ifigeneia Tsiftsi, Iosifina Balomenou, Katerina Pantelidou, Lia Skopa, Loukia Tsoulopoulou, Maria Ioannidou, Marina Prousali, Matina Kravvariti, Val Moser, Vectors & Roses, Vicky Andriolatou

Πρόγραμμα παράλληλων δράσεων

Στο πλαίσιο της έκθεσης «10 – Δέκα Χρόνια Δημιουργίας», το Xenaki Ceramic Art & Design Studio προσκαλεί το κοινό να συμμετάσχει σε ένα πρόγραμμα παράλληλων δράσεων που αναδεικνύουν τη διαδικασία, τη γνώση και τη χαρά της δημιουργίας.

Ανοιχτά Μαθήματα Κεραμικής Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν ανοιχτά μαθήματα, όπου παρουσιάζονται βασικές και προχωρημένες τεχνικές της κεραμικής. Μέσα από τον πειραματισμό με τον πηλό και τη διαμόρφωση μορφών, οι συμμετέχοντες βιώνουν την κεραμική ως διαδικασία μάθησης, επαφής με το υλικό και προσωπικής έκφρασης.

Περιηγήσεις στον Εργαστηριακό Χώρο Καθημερινά πραγματοποιούνται σύντομες ξεναγήσεις στους χώρους δημιουργίας του στούντιο. Οι επισκέπτες γνωρίζουν από κοντά τον τροχό, την προετοιμασία των υλικών και τα στάδια κατασκευής των έργων, ανακαλύπτοντας πώς η εκπαίδευση και η εμπειρία μεταμορφώνουν τη γνώση σε καλλιτεχνικό αποτέλεσμα.

Παιχνίδι με τον Πηλό Προκαθορισμένες βραδιές, το στούντιο μεταμορφώνεται σε έναν ζωντανό χώρο συνύπαρξης και δημιουργίας. Οι συμμετέχοντες πλάθουν κεραμικά σκεύη που χρησιμοποιούνται επιτόπου για φαγητό και ποτό, σε μια διαδραστική εμπειρία που συνδυάζει τεχνική, αισθητική, προσωπική δημιουργία και συλλογική απόλαυση.

Η έκθεση αποτελεί ταυτόχρονα την αφετηρία μιας νέας σειράς δράσεων για το 2026, όπου ιδέες και σχέδια θα μετασχηματιστούν σε έργα με ουσιαστική εκπαιδευτική και καλλιτεχνική αξία.

Χώρος: Xenaki Ceramic Art & Design Studio, Ελ. Βενιζέλου 86, Ηλιούπολη, Αθήνα / Διάρκεια: 19 Νοεμβρίου – 3 Δεκεμβρίου 2025