Αλλάζει ο χάρτης της Δικαιοσύνης: Πάνω από 1.000 νέοι δικαστικοί υπάλληλοι θα πιάσουν δουλειά εντός του 2026

Μετά από δεκαετίες παρατεταμένης υποστελέχωσης, τα δικαστήρια μπαίνουν σταδιακά σε μια νέα εποχή λειτουργίας. Οι μεγάλες ελλείψεις σε διοικητικό προσωπικό, που επί χρόνια αποτελούσαν μόνιμο «πονοκέφαλο» για δικαστές, υπαλλήλους και δικηγόρους, αρχίζουν πλέον να περιορίζονται αισθητά, καθώς με στοχευμένες κινήσεις και διαγωνισμούς, το υπουργείο Δικαιοσύνης επιχειρεί να κλείσει τη «ψαλίδα» των οργανικών κενών και να βελτιώσει ουσιαστικά την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος.

Θυμίζουμε ότι επί χρόνια οι κενές οργανικές θέσεις είχαν ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση εκκρεμοτήτων, τη βραδύτητα στην απονομή της Δικαιοσύνης και την υπερφόρτωση των εναπομεινάντων υπαλλήλων. Ωστόσο η εικόνα αυτή, αν και η αλήθεια είναι πως ακόμη δεν έχει αναστραφεί πλήρως, δείχνει σημάδια σαφούς βελτίωσης. Ήδη έχει καλυφθεί σημαντικό ποσοστό των κενών στα δικαστήρια των 51 περιφερειακών ενοτήτων της χώρας, ενώ έρχονται το προσεχές διάστημα και νέες προσλήψεις που αναμένεται να αλλάξουν ριζικά την καθημερινότητα στα δικαστικά μέγαρα.

Η πιο πρόσφατη πρωτοβουλία αφορά έναν νέο εμβόλιμο διαγωνισμό με διαδικασίες «fast track» για την πρόσληψη 80 δικαστικών υπαλλήλων, που θα στελεχώσουν το Πρωτοδικείο Πειραιά και τα τμήματά του. Παράλληλα, μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, έως και τον Σεπτέμβριο του 2026, θα έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους και θα αναλάβουν καθήκοντα συνολικά 1.041 νέοι υπάλληλοι, που έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα επιμόρφωσης της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών.

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης, μέσα στην εξαετία 2021 – 2026 παρατηρείται σαφής αύξηση στο ποσοστό κάλυψης των οργανικών θέσεων. Παρότι τη διετία 2023 – 2024 δεν προκηρύχθηκαν διαγωνισμοί, το ποσοστό στελέχωσης ανέβηκε από το 66,76% το 2021 στο προβλεπόμενο 71,69% το 2026. Ακόμη κι αν ληφθούν υπόψη οι συνταξιοδοτήσεις και οι παραιτήσεις υπαλλήλων, η αύξηση της τάξης του 5% σε μόλις τρία χρόνια θεωρείται ενδεικτική μιας τάσης σταθερής ανάκαμψης.

Συνολικά, οι οργανικές θέσεις δικαστικών υπαλλήλων στα πολιτικά, ποινικά και διοικητικά δικαστήρια ανέρχονται σε 8.842, αριθμός που επί χρόνια έμενε στάσιμος.

Τα δεδομένα της Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης (CEPEJ) επί του θέματος, δίνουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα. Στην Ελλάδα αντιστοιχούν 37,2 δικαστές ανά 100.000 κατοίκους – αριθμός αισθητά υψηλότερος από τον μέσο όρο των 21,9 στα κράτη – μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ωστόσο, η αναλογία δικαστικών υπαλλήλων παραμένει πολύ χαμηλή: μόλις 1,2 υπάλληλοι ανά 100.000 κατοίκους, όταν στην Ευρώπη ο μέσος όρος φτάνει το 4,12.

Αντίθετα όμως, η Ελλάδα διαθέτει υπερδιπλάσιο αριθμό δικηγόρων ανά κάτοικο, με 441,5 δικηγόρους ανά 100.000 κατοίκους, έναντι 189 στην Ε.Ε. Το γεγονός αυτό δείχνει την ιδιαιτερότητα του ελληνικού νομικού συστήματος, που χρειάζεται περισσότερη διοικητική υποστήριξη για να μπορέσει να λειτουργήσει αποδοτικά, ιδίως μπροστά στον τεράστιο όγκο υποθέσεων που συσσωρεύεται κάθε χρόνο.

Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού διαδραματίζει η Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών, με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Μέσα σε δύο δικαστικά έτη (16 Σεπτεμβρίου 2024 – 16 Σεπτεμβρίου 2026), η Σχολή έχει ήδη προκηρύξει τέσσερις διαγωνισμούς για την εκπαίδευση νέων υπαλλήλων. Οι τρεις πρώτες σειρές έχουν ήδη αποφοιτήσει: 293 υπάλληλοι από την πρώτη, 219 από τη δεύτερη και 304 από την τρίτη σειρά, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί σε δικαστήρια όλης της χώρας. Η τέταρτη σειρά, που περιλαμβάνει 225 νέους υποψηφίους, θα ξεκινήσει στις αρχές του 2026 και θα ολοκληρώσει την εκπαίδευσή της τον Ιούνιο του ίδιου έτους.

Το συνολικό πρόγραμμα για τη στελέχωση των δικαστηρίων, ύψους 12 εκατομμυρίων ευρώ, χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με την επένδυση αυτή να καλύπτει όχι μόνο τις ανάγκες πρόσληψης, αλλά και τη συνεχή επιμόρφωση, την ψηφιακή κατάρτιση και την εξοικείωση των νέων υπαλλήλων με τα πληροφοριακά συστήματα που σταδιακά εφαρμόζονται στη Δικαιοσύνη. Τέλος να σημειωθεί πως ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ενίσχυση του Πρωτοδικείου Πειραιά, το οποίο αποκτά διευρυμένη αρμοδιότητα από τις 16 Σεπτεμβρίου 2026. Στο νέο του πεδίο ευθύνης θα ενταχθούν οι παράκτιοι δήμοι του Νότιου Τομέα Αθηνών: Άλιμος, Γλυφάδα, Νέα Σμύρνη, Καλλιθέα, Άγιος Δημήτριος, Ελληνικό-Αργυρούπολη, Μοσχάτο-Ταύρος και Παλαιό Φάληρο.

Η αλλαγή αυτή έρχεται να εξυπηρετήσει τις αυξημένες ανάγκες του παραλιακού μετώπου, που τα τελευταία χρόνια γνωρίζει έντονη πληθυσμιακή και οικονομική ανάπτυξη. Με την επέκταση της δικαιοδοσίας, το Πρωτοδικείο Πειραιά – μαζί με τις περιφερειακές του έδρες στην Καλλιθέα, την Ελευσίνα και τον Πόρο – θα χρειαστεί άμεσα ενισχυμένο προσωπικό. Για τον λόγο αυτό προκηρύσσεται ο έκτακτος διαγωνισμός για την πρόσληψη 80 νέων δικαστικών υπαλλήλων που θα στελεχώσουν τα Πολιτικά και Ποινικά Τμήματα.